Een ander woord voor bewustzijn is leven. Ieder levend wezen heeft bewustzijn. Dus alles wat groeit en sterft op aarde heeft bewustzijn. Wat is de werking ervan?
Bewustzijn is gewaar zijn. Er zijn verschillende vormen van gewaar zijn. Het is een vorm van aanwezigheid met een glijdende schaal van begrip. Hoe meer begrip, hoe bewuster de aanwezigheid en hoe meer invloed er uitgeoefend wordt op de omgeving.
Dus bewustzijn is iets dynamisch. De werking ervan is kun je zien als een lamp die steeds harder gaat schijnen waardoor er steeds meer licht verspreid wordt om zich heen. Het unieke van een mens is dat het potentieel aan licht enorm groot is. Dit houdt ook een verantwoordelijkheid in voor alles om zich heen. Wanneer het begrip stagneert en het bewustzijn daardoor ook, stagneert ook de hele omgeving. Andersom is ook het geval. Wanneer het begrip groeit, groeit ook het bewustzijn en daardoor de hele omgeving. Dit betekent dat je als mens enorm veel kan betekenen voor alles om je heen.
Hoe kun je meer begrip verwerven? De behoefte aan begrip is het grootst wanneer er sprake is van lijden. De functie van lijden is om bewuster te worden. Begrip verwerf je door je waarnemingsvermogen te versterken. Dit kan op talloze manieren. Het openstellen voor begrip houdt in dat je innerlijk ruimte maakt voor groei en verandering. Voor veel mensen is dit heel bedreigend. Verandering brengt altijd een vorm van onzekerheid met zich mee. Je weet niet wat je er voor terug krijgt. Er moet vaak een noodzaak zijn om te veranderen. In tijden van nood zijn mensen bereidt om risico’s te nemen. Daarom brengt crisis ook veel mogelijkheden met zich mee. Het lijden moet zo sterk zijn dat de mens bereidt is om door zijn eigen weerstanden heen te breken.
Door meer waar te nemen en meer begrip te krijgen wat er zich afspeelt, vergroot het inzicht. Daardoor verandert je positie naar de situatie toe. Dit heet verantwoordelijkheid nemen. Deze verschuiving brengt beweging in de hele situatie. Dit is groei.